Home

home antologia

traduzione

indice antologia

2005

  Risa di mandarini

  In caminu

  Lu saori di la sera

  Cunceta de is cadiras

  Franziscu Muroni

  Su campusantu

  Risposta a Marianu

  Frore de bona sorte

  Su banzigu, sa netta e sa nannedda

 

 

 

 

              
Su campusantu

A dies de oe, sos piseddos sunt troppu cattivados, bistant a oras intro de batter muros, addainanti a sa televisione o a su computer,no ischint pius giogare, parent già guasi betzos dai minores. Sa modernidade lis chiscat milli inventos, bastet chi non dient mattana. Una bolta,cando fia minore deo,fit diversu. de televisiones bi nd'aiat pagas e nudda,sos gioccattulos fint a pagu a pagu, ma nos ispassaimis a galavera totta die. Sos piseddos, mascios e feminas, che frades, s'ispramminaiant peri sas carrelas dai chitto, perdulariaiant fintz'a s'ora de chenare, chentza perunu perugulu e chentza perunu oriolu si no de giogare. Deo fia unu pagu iscapatzulada, e pedru maschi, sutta pes, giughìa sas ischiglias, in d'ogni cosa agataia s'appentu, e, a peus de ogni male, fia puru unu pagu cori modde. Cando mi pigaiat s'affrissione, e tenia gana de m'istranziare,cun Lellena, sa cumpagna mia custrinta, mi che tuccaia a su campusantu a pulire sa losa de unu tiu de mama, chi non apo mai ischidu dai cale parte. A s'intrada saludaia a tiu Peppe, unu grande omine de pedra, chi fit bistadu padronu de totta sa idda mia e duos boes chi li faghiant de guardia. Deo fintzas a manna fia convinta chi puru su campusantu fit su sou. Issu fit su pis bene sistemadu. A in fora de ateras pagas losigheddas e pagos loculoa tott'a inghiriu, sos ateros mortos fint collocados sutta a unu montiju de terra,cun duna rughe de linna. Su fattu fit chi su logu non fit mannu meda, zente nde moriat dogni tantu e cumbinaiat chi su becchinu deviat iscontomare calicunu dai terra, mortu dai annos, pro fagher logu e che bettaia sos ossos in duna domitta, fungutta una paia de metros.No isco però, mancu como, proite no nd'accogliat tottu,calchi bicculu de ossu deo l'agataia sempre e che lu lampaia in cussa domitta sempre aberta, ca su balconittu, betzu fit dirruttu. Pariat chi mi lu naraiat su coro chi no andaiat bene a los lassare ispramminados e dogni olta cun passentzia, nde los accoglia a unu a unu e mi faghia su muntoneddu intro sa mutziglia.Cussu campusantu mi lu giraia sempre tottu, adderettaia puru sas rughes bocciuladas, nde tiraia calchi rattu de erva sicca e atzendia sos lumicinos istudados. A Lellena li faghiat ischifu, non toccaiat mai nudda, non nde alziaiat unu traste dai terra e daghi si nd'istraccaiat de mi ponner fattu recuiat a domo sua e mi che lassaiat inie. De sos Santos poi, su dolu de cussos poveros ossos ismentigados m'istringhiat su coro e tando accapulaia calchi fiore, unu pagu dai ogni logu e che lu bettaia intro sa domitta. In cussas duas dies, ca non b'aiat iscola, tenia su tempus de b'andare a manzanu e a sero. Dogni tantu, cando mi beniat a bene, mi leaia puru un ateru appentu: che passaia s'ora mastighende chera. Bocciulaia sos lumicinos a unu a unu, mi faglia falare sa chera Calda calda in manos e mi la mastigaia che unta a mele. A su becchinu,cando m'idiat bintrende in cussu logu santu si l'astriaiant sos pilos, m'abboghinaiat, a bratzos ispartos, a mi che andar 'e mi che dispacciaiat immediatu. Deo mi che fuìa in lestresa mi cuaia una iscuttaredda, lu tentaia cando si che falaiat a giosso e torraiat a bintrare ancora pius cuntenta. Una bolta,propiu de sos Santos, pagus pius a mancu tenia una deghina de annos, fit sutzessu, chi mancu intrada mi che fia devida torrare lestra a domo ca mi fit bintradu unu frittu chi mi faghiat sonare sas dentes comente pedruscheddulas. Propiu sa die, de recuire a domo Lellena non nde cheriat s'intesa e sigomente timiat a bi restare a sa sola, m'aiat postu fattu caschidende. In domo no b'aiat niunu ma sa janna fit aberta, a s' istrampidu mi che fia setzida supra una cascia de linna chi b'aimis in s'intrada. Mi ballaia torta che su giuncu dai su frittu e sa conca mi brujaiat che unu brajeri alluttu. In chilca de affianzu mi che fia accossiada a Lellena chi, cretende chi li fia fatende una de sas buglias mias, chei su lampu mi che aiat istrejidu arrabbiada. In cussu mentre fit recuida mama, deo fia tott'abburracciada cun sos ojos ingullidos e mi tremia dai conca a pese. Dai cantu si fit isprammada in bentos e muliones, nd'aiat fattu benner su duttore. Tenia sa febbra a pius de a baranta e ai cussu sant'omine li fint bastadas solu pagas preguntas e un'ojada pro indovinare immediatu sa maladia mia e comente nde l'aia accolta. Giughìa sas manos niedda pidigas guasi che su mutzighile. Pro gulpa de cussos viscios nd'aia accoltu su tifu e pro malasorte mia devia faghere puru puntas, una dogni die pro assumancu unu mese. Dogni manzanu , comente pretzettadu, e mi lap'ammentare cantu campo, su duttore accudiat cando fia cominzende a immulzare. A peus chi mi doliat, cussa meighina putzinosa subitamente mi che pigaiat a memmos e a buia e no resessia pius a che tragare nudda pro tottu su manzanu. Dai tando però de carrare ossos, non mi nd'aiat pius bennid'a conca ne mai pius apo toccadu chera in campusantu. In domo però, a s'accùa intro s'apposentu,sempre de sos Santos, già mi fit cumbinadu, ma aiat apidu mama a manu e a coa e mi nd'aiat passadu pro sempre tottu sos sabores.

Maria Gioconda Fiori (Usini)
3° premio 2005 (Sezione prosa «Angelo Dettori»)